روش توقف پوسیدگی دندان

دندان‌ها مانند مرواریدی می‌مانند که در صورت عدم مراقبت، درخشندگی و زیبایی خود را از دست می‌دهند. تقریبا تمامی افراد از اهمیت وجود دندان‌های خود آگاه هستند، اما با این حال ممکن است مراقبت‌های لازم را رعایت نکرده و انجام ندهند. دندان در صورت عدم مراقبت صحیح به مرور زمان کاربرد خود را از دست داده و دچار پوسیدگی می‌شود.

متاسفانه اگر دندان پوسیده شود چند راه حل دارید که می‌توانید بر اساس نیاز یکی را انتخاب کنید. یا دندان مورد نظر کشیده می‌شود، یا با روش‌هایی همچون کامپوزیت دندان مجددا احیا می‌شوند. اما روش‌های دیگری نیز وجود دارد. در این مطلب، به روش توقف پوسیدگی دندان خواهیم پرداخت. از روش‌های درمانی پزشکی گرفته، تا روش‌های خانگی را بررسی خواهیم کرد.

پوسیدگی دندان چیست و به چه علت دندن می‌پوسد؟

پوسیدگی دندان یک مشکل شایع در دندان‌ها است که اگر درست مدیریت نشود، می‌تواند به مشکلات جدی دندانی و حتی سلامت عمومی منجر شود. پوسیدگی دندان اصطلاحی است که به فرایند تخریبی دندان‌ها توسط باکتری‌ها اطلاق می‌شود. این باکتری‌ها با ترکیب کردن باقی‌مانده‌ غذا و باکتری‌های موجود در دهان، اسید تولید می‌کنند که این اسید باعث تخریب لایه‌ محافظ دندان به نام انامل است.

عواملی نظیر مصرف بیش از حد شکر، عدم بهداشت دهان و عدم مراقبت منظم از دندان‌ها می‌تواند باعث پوسیدگی دندان شود. بنابراین، به منظور جلوگیری از پوسیدگی دندان، بهداشت دهان منظم، مصرف غذاهای سالم و کم‌شکر، و مراجعه به دندانپزشک برای مراقبت‌های منظم و درمانی ضروری است.

مهمترین علت های پوسیدگی دندان

پیش‌تر اشاره کردیم که مهم‌ترین علت پوسیدگی دندان عدم رعایت نکات بهداشتی است. تقریبا تمامی مشکل‌های دندان از بهداشت نامناسب نشات می‌گیرد. یک روش توقف پوسیدگی دندان استفاده از مسواک و نخ دندان است. به هر حال علت‌های دیگری که سبب پوسیدگی دندان می‌شوند به شرح زیر است:

• مصرف غذاهای شیرین
• عدم دریافت فلوراید
• مصرف مشروبات الکلی و دخانیات
• خشکی دهان
• افزایش سن
• ترمیم نکردن دندان‌ها
• اسید معده (رفلاکس)
• پرخوری عصبی
• مصرف زیاد نشاسته
• مصرفی مواد غذایی چسبنده
• مصرف فست فود
• مصرف بیش از حد تنقلات مانند چیپس و پفک
• عدم رعایت نکات بهداشتی مانند زدن مسواک

علائم پوسیدگی دندان

بسیاری از بیماری‌ها می‌توانند بدون هیچ نشانه‌ای در بدن رشد کنند؛ اما خوشبختانه پوسیدگی دارای علائمی است که بسیار راحت نشان می‌دهد دندان دچار پوسیدگی شده است. برخی از این علائم عبارتند از:

• هنگام جویدن غذا دندان‌ها دچار درد می‌شوند.
• دندان‌ها به شدت به گرما و سرما واکنش نشان می‌دهند.
• دندان‌ها به برخورد هوا حساس می‌شوند.
• درون دندان‌ها حفره ایجاد می‌شود.
• رنگ دندان به زرد و قهوه‌ای تغییر می‌کند.
• بوی بد دهان

انواع کلاس پوسیدگی دندان

در علم پزشکی برای درک بهتر عمق پوسیدگی و انتخاب مناسب روش درمان، پوسیدگی را طبقه بندی می‌کنند. پوسیدگی دندان حاوی 6 کلاس کلی است که هر کلاس اطلاعاتی کلی از وضعیت پوسیدگی به دندانپزشک می‌دهد. توضیح این 6 کلاس به شرح زیر است:

• کلاس یک: این پوسیدگی تنها در سطح مولر و پرمولر اتفاق می‌افتد. مولر به سطح جونده دندان گفته می‌شود.
• کلاس دو: در این کلاس سطح بین دندان‌های خلفی دچار پوسیدگی می‌شود.
• کلاس سه: در این کلاس پوسیدگی بین دندان‌های جلویی رخ می‌دهد.
• کلاس چهار: این نوع پوسیدگی بین دندان‌های قدامی ایجاد شده و ابتدا یا نوک دندان نیز امتداد پیدا کرده است.
• کلاس پنج: در این کلاس طوق دندان دچار پوسیدگی می‌شود.
• کلاس شش: پوسیدگی در این سطح در نوک دندان‌های خلفی ایجاد می‌شود.

چه افرادی دچار پوسیدگی دندان می شوند؟

افرادی که می‌توانند بیشتر در معرض خرابی دندان باشند می‌تواند مراقبت ناکافی از بهداشت دهان و دندان باشد. اگر شما به تمیزی دهان و دندان‌هایتان توجه کافی نکنید، باکتری‌ها و پلاک دندانی می‌توانند به رشد و تکثیر بپردازند و باعث خرابی دندان‌ها شوند.

عوامل غذایی نیز نقش مهمی در سلامت دندان‌ها دارند. مصرف بیش از حد مواد شیرین کننده و غذاهای غنی از قند می‌تواند به تولید اسیدهای ضعیف و چسبناک در دهان شما منجر شده و به خرابی دندان‌ها منجر شود. در نهایت، عوامل ژنتیکی نیز می‌توانند تأثیر گذار باشند. اگر والدین یا افراد خانواده شما مشکلات دندانی داشته باشند، احتمالا شما نیز در معرض خطر خرابی دندان‌ها قرار دارید.

انواع روش توقف پوسیدگی دندان

پوسیدگی دندان مشکلی است که افراد ممکن است به مرور زمان به آن برخورد کنند. به همین علت بسیار مهم است که با روش‌های جلوگیری و مقابله با آن، آشنا باشند. اصلی‌ترین روش توقف پوسیدگی دندان، رعایت نکات بهداشتی است. با مسواک زدن مرتب و منظم دندان‌ها هیچگاه خراب نمی‌شوند.

اما روش‌های دیگری نیز موجود است که در این بخش قصد بررسی آن‌ها را داریم. یکی از روش‌های توقف پوسیدگی دندان، مراجعه به دندانپزشک است. او می‌تواند با بررسی پوسیدگی درمان مناسب را به شما پیشنهاد دهد. علاوه بر پزشک، شما در خانه نیز می‌توانید جلوی پیشروی پوسیدگی دندان‌های خود را بگیرید.

روش درمان پوسیدگی دندان در خانه

اگر بگوییم روش توقف پوسیدگی دندان در خانه ممکن است شاید شوکه شوید. شما می‌توانید در منزل با موادی همچون جوش شیرین، سرکه و غیره جلوی پیشروی پوسیدگی دندان‌های خود را بگیرید. اما ناگفته نماند بهترین روش مراجعه به دکتر و درمان اصولی است. زیرا درمان در خانه تنها سرعت پیشروی را کم می‌کند. برخی از روش‌هایی که می‌توانید در خانه برای کم کردن سرعت پوسیدگی و گاها جلوگیری از آن استفاده کنید، به شرح زیر است:

آب نمک

آب نمک دارای خاصیت ضد باکتریال است. با مصرف آب نمک و قرقره کردن آن در تمامی نقاط دهان، تمامی میکروب‌ها از بین خواهند رفت. توصیه می‌شود 3 بار در روز دهان و دندان‌های خود را با آب و نمک شستشو دهید. دقت کنید که نمک به حدی باشد که شوری آن را احساس کنید.

خمیر دندان ضد پوسیدگی

خمیر دندان نیز می‌تواند یک روش توقف پوسیدگی دندان باشد. امروزه در بازار خمیر دندان‌هایی موجود هستند که حاوی فلوراید می‌باشند. فلوراید‌های موجود در این خمیردندان‌ها تا حد زیادی از پوسیدن دندان‌ها جلوگیری می‌کند. توصیه می‌شود 3 مرتبه در روز پس از صرف وعده‌های غذایی اصلی، دندان‌های خود را با این خمیر دندان تمیز کنید.

مصرف مایعات

بدن در طول نیاز به مقدار آب کافی برای رشد و احیای اندام‌ها دارد. اگر شما آب مورد نیاز بدن را تامین نکنید، به مرور زمان دچار مشکلات جدی خواهید شد. یکی از مشکلاتی که برای شخص در طول زمان به وجود می‌آید، خشکی دهان است. با خشکی دهان، فعالیت باکتری‌ها درون دهان بیشتر می‌شود و دندان بیشتر در معرض آسیب و پوسیدگی قرار می‌گیرد. با تمام این تفاسیر یک روش توقف پوسیدگی دندان، نوشیدن آب کافی است.

غذای سالم

غذاهای مصرفی می‌توانند تاثیر به سزایی در زیبایی و سلامت دندان‌ها داشته باشند. مصرف غذاهای رنگدانه‌دار، سبب تغییر رنگ دندان‌ها می‌شود. از طرفی غذاهای چرب، نوشیدنی‌های اسیدی، تنقلات شیرین و غیره، می‌توانند باعث پوسیدگی دندان شوند. توصیه می‌شود برای داشتن دندان‌هایی سالم، رژیم غذایی خود را سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی کنید. یکی از ویتامین‌ها که می‌تواند نقش بزرگی در سلامت دندان داشته باشد، ویتامین D است.

دهانشویه

یکی از روش‌های جلوگیری و توقف پوسیدگی دندان، استفاده از دهانشویه‌ها است. دهانشویه حاوی فلوراید است که به سلامت دندان‌ها کمک شایانی می‌کند.

روش درمان پوسیدگی دندان از نظر پزشکی

همانطور که پیش‌تر اشاره کردیم، روش توقف و پوسیدگی دندان دارای دو حالت خانگی و پزشکی است. در این بخش قصد داریم به نحوه درمان پوسیدگی دندان به صورت علمی و پزشکی بپردازیم. بهترین راه برای توقف پوسیدگی دندان مراجعه به دندانپزشک و درمان اصولی است. روش‌هایی که می‌توانید برای درمان پوسیدگی به کار ببرید، به شرح زیر است:

فلورایدتراپی

فلورایدتراپی یک روش پیشگیری از بیماری‌های دندانی است که برای تقویت و حفظ سلامت دندان‌ها استفاده می‌شود. این روش شامل استفاده از فلوراید، یک ماده که به عنوان یک معدنی مهم برای استحکام دندان‌ها و پیشگیری از تخریب آنها شناخته شده است، می‌باشد.

فلورایدتراپی می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به پوسیدگی دندان کمک کند و از ایجاد ترکیبات باکتریایی که منجر به تولید اسید و آسیب دندان می‌شوند، جلوگیری کند. برخی از روش‌های اعمال فلوراید شامل استفاده از محصولات دندانپزشکی حاوی فلوراید، مانند خمیر دندان و اب-منقوع شدن با محلول‌های فلوراید می‌شود. این روش مؤثر و ضروری برای حفظ بهداشت دهان و دندان‌ها است و باید به منظور داشتن دندان‌های سالم و قوی، بطور منظم اجرا شود.

پر کردن

این روش توسط دندانپزشکان به کار گرفته می‌شود تا قسمت پوسیده یا آسیب دیده از دندان را ترمیم کرده و از پیشرفت بیشتر آلودگی جلوگیری کند. پر کردن دندان همچنین می‌تواند احساس درد و حساسیت در دندان را کاهش دهد و به برطرف کردن مشکلات مربوط به پوسیدگی دندان کمک کند.

از آنجایی که دندان‌ها از جزئیات بسیار حساسی تشکیل شده‌اند، انجام این روش توسط یک حرفه‌ای و با استفاده از مواد مرغوب و مطابق با استانداردهای بهداشتی بسیار حیاتی است.

درمان ریشه

برای درمان پوسیدگی دندان، درمان ریشه یک روش موثر و حیاتی است که بیماران را از درد ناشی از عفونت و التهاب ریشه دندان نجات می‌دهد. این روش شامل تخلیه و تمیز کردن کامل کانال ریشه دندان است، سپس دندان‌پزشک یک ماده ضدعفونی کننده را در کانال پر کرده و سپس آن را مهر و موم می‌کند.

اگر پوسیدگی دندان به درجه‌ای پیشرفته رسیده باشد که نیاز به درمان ریشه دندان دارد، اهمیت این روش بیشتر می‌شود. اگر چنین مشکلی را نادیده بگیریم، ممکن است با خطرات جدی مثل عفونت‌های بیشتر، استخوان‌های شکسته، و حتی از دست دادن دندان روبه‌رو شویم. از این‌رو، درمان ریشه برای حفظ سلامت دندان‌ها و جلوگیری از عوارض جدی بیماری‌های دندانی بسیار حیاتی است.

سیلانت

سیلانت یک روکش است که روی سطح دندان قرار می‌گیرد. این روکش هنگام جویدن غذا، مانع ورود ریز غذاها به داخل و فواصل دندان‌ها می‌شود.

کشیدن دندان

درمان پوسیدگی دندان یکی از اقدامات حیاتی برای حفظ سلامت دهان و دندان‌ها است و کشیدن دندان یکی از روش‌های درمانی استفاده شده در مواردی که پوسیدگی دندان به حدی پیشرفت کرده باشد که دندان قابل نجات نباشد. کشیدن دندان ممکن است به نظر بیمار ترسناک بیاید، اما از دلایل اصلی برای انجام این روش، جلوگیری از عفونت‌های دندانی، جلوگیری از گسترش عفونت به دندان‌های اطراف و حفظ سلامت دندان‌های باقیمانده است.

پس از کشیدن دندان، پزشک معالج ممکن است راهکارهای درمان دندانی دیگری را پیشنهاد دهد، از جمله استفاده از دندان مصنوعی یا پل‌های دندانی.

عصب کشی

بهترین راه برای درمان دندان پوسیده، عصب کشی است. دکتر با روشی به نام آبچوره، تمامی باکتری‌های داخل کانال دندان را خالی می‌کند و عصب دندان را می‌کشد. سپس با موادی مانند آمالگام و غیره اقدام به پر کردن دندان می‌کند.

استفاده از روکش‌ها

پس از عصب کشی دندان‌ها، بهترین راه جهت حفظ زیبایی و احیای کارایی دندان، استفاده از روکش است. امروزه روکش‌های زیادی مانند کامپوزیت، لمینت، روکش و غیره وجود دارند که فرد بر حسب نیاز می‌تواند یکی از آن‌ها را انتخاب کند. با تمام این تفاسیر بهترین روش توقف پوسیدگی دندان، استفاده از ونیر‌ها است.

نکات مراقبتی جهت جلوگیری از پوسیدگی دندان

پیش‌تر اشاره کردیم که بهترین روش توقف پوسیدگی دندان، رعایت نکات بهداشتی است. حال قصد داریم نکاتی را ذکر کنیم که با رعایت کردن آن‌ها، تا حد بسیار خوبی از ایجاد پوسیدگی دندان جلوگیری می‌کنید. این نکات عبارتند از:

• مسواک: مسواک یکی از بهترین تمیز کننده‌های دندان است. توصیه می‌شود سه مرتبه در روز دندان‌های خود را با مسواک حاوی برس نرم تمیز کنید.
• خمیر دندان: استفاده از خمیر دندان مناسب مخصوصا حاوی فلوراید، می‌تواند از پوسیدگی دندان جلوگیری کند.
• مصرف غذاهای سالم: غذاهای سالم نقش به سزایی در سلامت دندان‌ها دارند. توصیه می‌شود از مصرف فست فود و غذاهای چرب خودداری کنید.
• الکل و دخانیات: مصرف دخانیات و مشروبات الکلی می‌تواند موجب پوسیدگی دندان‌ها شود. همچنین رنگ دندان را از بین خواهند برد.

سخن آخر درباره روش توقف پوسیدگی دندان

به روش‌های زیادی می‌توان جلوی پیشروی پوسیدگی دندان‌ها را گرفت اما اصولی‌ترین راه، مراجعه به دکتر است. ناگفته نماند بهترین روش توقف پوسیدگی دندان، رعایت نکات بهداشتی مانند مسواک زدن و کشیدن نخ دندان است. در روز 3 مرتبه از مسواک استفاده کنید. دقت کنید که مسواک باید بین 2 الی 3 مرتبه در روز زده شود در غیر اینصورت نتیجه کاملا عکس داشته و سبب خراب شدن رنگ دندان می‌شود.

سوالات متداول درباره روش توقف پوسیدگی دندان

1. بهترین روش توقف پوسیدگی دندان چیست؟
   بهترین روش برای پیشگیری و گاها توقف پوسیدگی رعایت نکات بهداشتی است. اگر با رعایت تمامی نکات مراقبتی پوسیدگی ادامه داشت، بهترین راه مراجعه به پزشک و درمان اصولی است.
2. به چند روش می‌توان پوسیدگی دندان را درمان کرد؟
   پوسیدگی دندان با روکش دندان، عصب کشی، کشیدن دندان و غیره قابل درمان است.
3. آیا می‌توان پوسیدگی دندان را در خانه درمان کرد؟
   اگر پوسیدگی در مراحل ابتدایی خود باشد بهتر است سریعا به دکتر مراجعه کنید تا با درمان اصولی جلوی پیشروی آن گرفته شود. درمان در خانه تنها سرعت پیشروی را کم می‌کند.